- Nè, cô giáo bảo mua vở, mua cả bút chì nữa để viết á!
- Viết chữ á? Tớ biết viết nè. Tớ còn đánh vần được rồi.
Nhóm bạn tíu tít:
- Oa, thật sao?
- Giỏi thật đó!
- Hứ! Chỉ là biết đọc thôi. Tinh tướng!
- Xí! Cậu ghen tị à? Ê, đừng chơi với con Bích nữa. Oa xít nó!
Mấy đứa trẻ ủng hộ, xúm lại giơ hai ngón tay: “Oa xít!”, “Oa xít!”...
Ở trường lúc nào cũng nhộn nhịp như thế. Bé Lan đang ngồi một mình, nghe các bạn nói chuyện, vui lây. Bé thì chưa biết đánh vần, nhưng bé nghĩ, không sao đâu, sau này chắc chắn sẽ biết. Cô giáo bảo bây giờ bắt đầu lớn rồi, phải biết viết chữ cái, nên cô giáo dặn các em về bảo bố mẹ mua vở ô ly với bút chì cho, mua thêm cục tẩy nhỏ để tẩy nữa. Bé về nói lại với mẹ, rồi mẹ mua cho bé hai quyển vở luôn. Bé vui lắm. Đến tối cũng mãi mới ngủ được. Bé quyết định một quyển sẽ để bé luyện viết chữ nè, một quyển bé dành để vẽ tranh. Bé thích vẽ tranh lắm.
Bé suy nghĩ một tí, rồi đung đưa đầu tiếp tục ngắm cây dừa. Ở trường có nhiều dừa lắm. Cây dừa rất là lớn. Thân dừa cong cong ra phía ao. Lá dừa màu xanh xanh, tỏa ra các phía. Thỉnh thoảng cây lại đung đưa một tí.
Tự dưng nghĩ ra, lần trước các bác là bạn mẹ qua nhà bé nói chuyện với mẹ. Bé đang chơi nghịch tay, tự dưng nghe một bác nói, giọng buồn buồn, bảo là mong trở lại tuổi thơ. Mẹ với các bác khác cũng đồng ý. Bé thấy lạ lắm, sao người lớn lại thích làm trẻ con nhỉ? Trong khi nhá, mấy đứa cùng trường với bé toàn thích lớn thật nhanh, thành người lớn cơ. Bé thì không thích tí nào! Bé nghĩ nhé, sau này bé cũng phải lớn thôi, mà như thế thì giống mẹ với mấy bác sang nhà mình, có lẽ khi ấy bé cũng mong trở lại thành nhỏ như bây giờ. Bé hơi buồn một tí. Bé không muốn giống người lớn, rồi lại tiếc về lúc còn là trẻ con. Bé nghĩ, bé phải làm gì đó…
Bé nhìn cây dừa, lại nhìn quyển vở ô ly. Vốn bé muốn tập vẽ, nhưng không biết vẽ gì cả. Bây giờ thì bé biết rồi, bé sẽ vẽ những gì bé nhìn thấy, vẽ thật đẹp vào, sau này lớn lên khi nhìn thấy những bức vẽ ấy, bé sẽ không tiếc nữa.
Bé bắt chước cô giáo, cầm bút lên. Nhìn cây dừa, lại nhìn tờ giấy, lại nhìn cây dừa, bé bắt đầu đặt bút xuống. Bé bấm chặt bút, vạch lên trang giấy. Tay bấm vào đau, bé vẽ xong một đường, phải nhấc vội lên, nhìn thấy đầu ngón tay đỏ ửng rồi. Nhưng bé không nản, nhìn kĩ thân cây dừa, bé lại cầm chặt bút, đầu cúi thấp, vất vả quẹo sang một bên nhìn, vẽ các nét khác.
Cuối cùng bé cũng vẽ xong rồi. Bé tung tăng cầm vở ra khoe với Hòa. Hòa cười thích, cũng muốn vẽ cùng bé.
Bây giờ, đi đâu bé cũng mang theo quyển vở, cái bút chì với cục tẩy. Và thấy bất kì cái gì hay bé cũng vẽ lại. Bé nhìn thành quả của mình, thấy vui vui.
Bé thấy bông hoa trong vườn, màu hồng, đẹp lắm. Hoa đẹp như vậy, nên một chú bướm nhỏ bay đến đậu lên. Bé nhìn, xuýt xoa. Vội vàng lấy chì vẽ lại.
Ngắm bức vẽ của mình cả ngày bé cũng không chán. Bông hoa đẹp như vậy. Bạn bướm đẹp như vậy. Bông hoa sẽ biến thành một nàng công chúa xinh đẹp. Bạn bướm cũng biến thành nàng công chúa xinh đẹp. Hai người sẽ chơi với nhau, thích biết mấy!
Bé chỉ hơi buồn một chút, vì Hòa không thích vẽ cùng bé nữa. Hòa bảo chán lắm. Bé không hiểu, chán chỗ nào nhỉ?
Hôm nay hình như mẹ quên đón bé rồi. Bé ngồi một mình canh cô giáo. Hình như cô giáo cũng chán nữa, cô còn dụ bé bảo bé về một mình nhé, không sao đâu. Bé nhìn cô, gật đầu nói “Vâng”. Bé canh cô giáo cũng bắt đầu thấy chán rồi.
Bé vừa đi ra ngõ, cô giáo đã gọi lại bảo: “Con về một mình không sao chứ?”. Ra là cô sợ! Bé cũng sợ, nhưng bé không muốn cô chán. Ở lớp bé ít nói chuyện nhất, ít chơi với các bạn nhất. Ngồi với bé sẽ rất chán, vì bé chẳng nói gì cả. Với lại bé thấy mình lớn rồi, có thể về một mình.
- Em không sao.
Bé ôm túi đi. Đây là lần đầu tiên bé đi bộ xa như vậy. Bé quen đường rồi, nhưng bé vẫn thấy là lạ.
Đường về nhà thật dài. Bé vừa đi, vừa nhìn xung quanh. Cỏ xanh rất nhiều, bé tiến đến, nhặt chơi. Đường hơi gồ ghề, khó đi. Bé nhìn lên trời. Trời màu xanh nhạt, có chút màu vàng nữa. Mây màu trắng, lơ lửng, trôi từ từ. Bé ngẩn ra nhìn, đến khi vấp phải hòn cuội, mới nhìn xuống.
Trên trời, có phải có các vị thần không nhỉ? Các vị thần biết bay, biết làm phép...
Bé lại lôi vở ra, vẽ bầu trời mình nhìn thấy. Nhìn thấy nhà mình từ xa, bé không vội, tiếp tục tưởng tượng. Căn nhà mới đập ra, bố mẹ bảo phải xây lại. Không biết tự dưng có khi nào mình quên nhà mình thế nào không nhỉ? Bé còn tưởng tượng ra đủ thứ sau đó. Bé cười thích thú vì suy nghĩ của mình.
Đúng rồi, bé sẽ vẽ lại ngôi nhà, sau này bé sẽ không quên nữa. Căn nhà màu xanh... Sau này nhất định có màu, bé sẽ tô màu! Bé lấy hạt cơm, dính phiếu bé ngoan lên lịch. Lịch bây giờ dán đầy phiếu rồi. Dính hơi lộn xộn, phiếu hơi nhăn một chút, bé loay hoay muốn chỉnh lại. Xì! Thằng Công dám xin hai phiếu, mà mỗi đứa chỉ được một thôi. Ai ngoan mới được! Nhưng cô giáo thực sự cho nó hai cái. Bé thừa nhận hơi chút ghen tị.
Phiếu hình rất đẹp, bé không thể vẽ được, nhưng chắc chắn sau này bé sẽ vẽ được như thế.
Bé Lan lại lôi quyển vở, tẩy xóa, cuối cùng cũng xong tờ lịch đầy phiếu bé ngoan.
Bữa nọ ăn cơm, bé nghĩ mãi một vấn đề, cuối cùng hỏi mẹ:
- Bộ đội có ai xấu không mẹ?
Ai ngờ mẹ cười ồ lên, nói:- Mới thế đã muốn lấy chồng rồi.
Bé không hiểu, nghĩ tiếp. Rồi nghĩ ra, hình như mẹ hiểu “xấu” là “xấu xí”...
- Con bảo là bộ đội có ai là người xấu không?... Tốt xấu ấy!
Mẹ chép miệng:
- Chỗ nào mà chả có người tốt người xấu.
Bé tròn mắt. Lúc này bé biết thêm một điều. Tối đó, bé lôi vở ra, vẽ hình chú bộ đội.
Bé đã vẽ rất nhiều, gần hết quyển vở rồi. Bé mong có một hộp màu để bé tô. Bức tranh có màu mới càng đẹp!
Nên khi mẹ mua về một hộp màu, bé vui lắm, vội vã đi lấy vở ra.
Nhưng bé tìm mãi không thấy. Mẹ cũng đi tìm hộ nhưng không thấy luôn. Bé tủi thân lắm, ngồi ra sàn, khóc òa lên. Mẹ luống cuống, dỗ bé. Nhưng bé không nín. Quyển vở đó quan trọng với bé thế nào. Bé lăn ra, gào khóc:
- Con muốn vở của con... Trả vở cho con... Vở của con...
Bố lúc ấy về. Bé vẫn khóc. Bé không hiểu Bố lúc ấy về. Bé vẫn khóc. Bé không hiểu sao mình bị đánh. Đau lắm. Đây là lần đầu tiên bố đánh mình. Cả mẹ cũng đánh mình. Bé chỉ càng khóc lớn hơn...
Nhiều năm sau...
Lan tỉ mẩn vẽ từng nét trên tờ giấy A4. Những đường mềm mại, dứt khoát. Nét vẽ tinh tế hiện ra.
Vụt một cái, tờ giấy đã bị vo tròn, nằm lăn lóc trên đất. Nền nhà đã là rất nhiều quả cầu như thế.
Lan mệt mỏi, ngả người ra sau. Hai ngón tay xoa vùng thái dương, mắt nhắm hờ.
Vẫn luôn thiếu một thứ, lại là thứ quan trọng nhất!
- Em muốn xin nghỉ việc? Sao vậy? Em vẫn làm rất tốt mà.
Lan lạnh nhạt nhìn chị Dung, cố chấp. Cuối cùng, chị Dung đành nhượng bộ:
- Thôi vậy đi! Em cứ về quê nghỉ một tuần, cho đầu óc thư thả...
- Chị...
- Nghe chị! Nghỉ ngơi chút, sau về làm. Chị không cho em nghỉ đâu!
Lan đành vâng.
Ngồi trên xe, chỗ ngay cạnh cửa kính, Lan đưa mắt nhìn bên ngoài. Quang cảnh cứ chạy ra sau, nhanh chóng, cả khi nó chưa lưu lại gì trong trí nhớ người ta.
Một mình trên con đường đã rải bê tông.
Vì trưa nên ít người đi lại. Nắng chói mắt,
Lan lần nữa ấn sụp mũ lưỡi trai xuống.
Thật phiền phức!
Bỗng Lan quay ra nhìn, hơi thất thần, xong
lại nhanh chóng đi tiếp.
Bây giờ ở đây chẳng còn trường mẫu giáo
nữa rồi.
Hình như Lan có chút hoài niệm về tuổi thơ...
Con đường từ đó về nhà rất ngắn, vài phút
sau Lan đã xuất hiện ở nhà.
Mẹ thấy Lan vào nhà, có chút bất ngờ. Vui
vì con về, nhưng cũng lo lắng sao tự dưng
không thông báo gì mà về.
Lan ậm ừ trả lời, lại nhanh chóng vào
phòng cất balô. Nhưng Lan vẫn rõ mẹ
đằng sau đang chép miệng, thở dài.
Nằm trên giường, Lan có cảm giác không
quen. Ừ, cũng lâu lắm rồi.
Thật ra Lan quyết định về quê, vì mong
muốn một sự thay đổi. Mọi thứ hiện tại
với Lan thật sự rất mệt mỏi, và cả tẻ nhạt
nữa, chẳng có tí gì thú vị cả. Có vẻ quyết
định này hơi mạo hiểm, còn không rõ có
được gì không.
Hôm sau, mẹ sai Lan ra sau nhà, tìm đồ,
tiện thể bảo con dọn chỗ ấy luôn. Lan
lạnh nhạt đồng ý.
Lau mạng nhện, xếp các thứ đồ ra một chỗ, cuối cùng cũng tạo thành một lối đi vào trong. Lan bước vào, đến trước tủ vải, thở ra.
Lại dọn nữa rồi.
Hình như có thứ gì rơi ra, Lan nhặt lên. Thoáng ngạc nhiên, lại rất nhanh trở lại vẻ lạnh nhạt.
Đây là quyển vở hồi trước Lan hay vẽ. Lan không nhớ rõ lắm, lúc đó còn nhỏ mà. Chỉ biết là vẽ rất nhiều, sau thì không tìm thấy nó, còn khóc nữa. Và lần đầu tiên bị bố đánh. Lan rõ ràng, sau lần đó, Lan ít nói hẳn, cũng chẳng bao giờ khóc trước mặt người khác, sau lớn dần, chứng kiến nhiều chuyện, cũng thành một người lạnh nhạt như giờ.
Lan có chút chạnh lòng. Hình như có nuối tiếc quãng tuổi thơ của mình. Nó mất hồn nhiên từ sớm quá!
Lan dọn xong rồi, đồ cũng đã tìm được. Đưa cho mẹ, lại bị kêu làm việc nữa. Bận mãi, đến tận tối mới được thả. Lúc này, một mình trong phòng, Lan lấy quyển vở ra. Từng trang, từng trang một. Mặc dù kí ức không rõ ràng, mặc dù nét vẽ rất thô, nhưng Lan cảm nhận rõ về tình cảm gửi gắm, về ước mơ, về cách nhìn nhận cuộc sống trong đó...
Quá nhiều màu sắc, quá tươi đẹp!
Đã từng rất mơ mộng, rất ngây thơ, rất hiếu kì khi nghĩ về thế giới xung quanh.
Lan nhận ra thứ mình luôn thiếu, thứ mình luôn tìm kiếm để làm nên một bức tranh thực sự, và cả làm nên cuộc sống mình.
Ra đó lại là thứ Lan từng có, và đã mất.
Nước mắt tự dưng chảy. Ờ, hình như đã rất lâu rồi, Lan không khóc. Cũng từng rất lâu lúc trước, Lan rất hay khóc, nhưng chỉ là một mình, trong phòng tối.
Lau vội nước mắt, nhìn đến ngây người bức vẽ trước mặt.
Lan chắc chắn trước đây, cô từng rất muốn có một hộp màu, để tô lên những bức tranh còn dang dở này. Bây giờ Lan có màu rồi, lại là loại tốt, đắt tiền. Lan cũng có kĩ thuật vẽ, có thể vẽ giống như thật. Chỉ là...
Cách cảm nhận về cuộc sống của Lan đã khác.
Giờ nó chỉ còn là màu xám, màu đen, trộn lẫn vào nhau. Nhạt nhòa và ảm đạm. Thậm chí đáng sợ! Những sắc màu tươi tắn, đa dạng hồi xưa, từ lâu đã biến mất.
Chần chừ, Lan vẫn quyết định lôi hộp màu ra. Bàn tay khéo léo cầm bút vẽ lên. Nhưng cuối cùng, Lan vẫn không tô. Chính xác là không đủ dũng khí để hoàn thành nó. Lan sợ sẽ làm hỏng bức tranh .
Gấp vở lại. Nụ cười nhợt nhạt xuất hiện.
Lan thầm nhủ, có lẽ sau này, Lan sẽ có thể tô màu lên nó, hoàn thành giấc mơ dang dở khi còn nhỏ. Lan mơ hồ, nhưng vẫn tin tưởng như thế.
Còn hiện tại, đây vẫn là “những bức vẽ chưa tô màu”.
[Bùi Văn Tình]
(Qui Nhơn)
